วันอานันทมหิดล คือวันคล้ายวันเสด็จสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล หรือรัชกาลที่ 8 ซึ่งเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2498 ค่ะ ด้วยเหตุนี้จึงได้มีการจัดตั้งให้วันที่ 9 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันอานันทมหิดล เพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านค่ะ

               วันนี้เรามีเรื่องราวเกี่ยวกับพระราชประวัติบางส่วนของพระองค์มาฝาก ไปดูกันนะคะ

               พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันอาทิตย์ ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 11 ปีฉลู ณ เมืองไฮเดลแบร์ก ประเทศเยอรมนี ซึ่งตรงกับวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2468 ค่ะ พระองค์เป็นพระโอรสองค์กลางในสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ ภายหลังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และหม่อมศรีสังวาลย์ ภายหลังดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี หรือสมเด็จย่านั่นเองค่ะ

               พระองค์มีพระเชษฐภคิณีและพระอนุชาร่วมพระชนกชนนีอีก 2 พระองค์ คือ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ หรือสมเด็จพระพี่นาง และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช หรือในหลวงรัชกาลปัจจุบันของเราค่ะ

               เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดลเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 8 แห่งราชวงศ์จักรี ซึ่งในขณะนั้นพระองค์ทรงมีพระชนมายุเพียง 8 พรรษาเท่านั้น และทรงประทับอยู่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ดังนั้นจึงต้องมีการแต่งตั้งคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ เพื่อทำหน้าที่บริหารราชการแผ่นดิน จนกว่าพระองค์จะทรงบรรลุนิติภาวะค่ะ

               ต่อมาเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2481 พระองค์เสด็จนิวัตพระนครครั้งแรก และครั้งที่สองเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2488 เนื่องจากพระองค์ต้องเสด็จพระราชดำเนินกลับไปทรงศึกษาต่อที่สวิตเซอร์แลนด์ ถึงแม้จะเป็นเพียงช่วงเวลาสั้นๆ ที่พระองค์เสด็จนิวัติพระนคร แต่พระองค์ทรงเป็นที่รักยิ่งของปวงชนในพระนคร พระองค์เสด็จเยี่ยมเยียนราษฎรบ่อยครั้ง ทั้งยังทรงบำรุงพระศาสนา วัดวาอาราม และทรงงานแผ่นดินด้านอื่นๆ

               จนเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 เหตุการณ์ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น พระองค์เสด็จสวรรคต ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวัง รวมระยะเวลาที่พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติทั้งสิ้น 12 ปีค่ะ

               สำหรับในวันอานันทมหิดลนี้ มีการจัดกิจกรรมต่างๆ เพื่อรำลึกถึงพระองค์ดังนี้ค่ะ

1. พิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์ ซึ่งประดิษฐานหน้าอาคารอานันทมหิดล คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

2. พิธีวางพวงมาลาถวายราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์

3. พิธีบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล

4. การจัดทำเข็มกลัดที่ระลึกเนื่องในวันอานันทมหิดล เพื่อออกรับบริจาค รายได้สมทบทุนมูลนิธิอานันทมหิดล และช่วยเหลือผู้ป่วยยากไร้

5. การจัดแข่งขันตอบปัญหาทางวิชาการ ชิงโล่พระราชทานสมเด็จพระเทพฯ

6. การจัดงานเสวนาเนื่องในสัปดาห์วันอานันทมหิดล

7. กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์อื่นๆ เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล

               แม้พระองค์จะเสด็จสวรรคตแล้ว แต่พระมหากรุณาธิคุณและภาพของพระองค์ยังคงอยู่ในดวงใจพสกนิกรมาจนถึงปัจจุบันค่ะ