หากพูดถึงวันสำคัญประจำเดือนเมษายน คงไม่มีใครไม่นึกถึงวันสงกรานต์ใช่ไหมคะ เพราะว่าหลายๆ คน อาจจะกำลังวางแผนรอไว้แล้วว่าสงกรานต์ที่จะถึงนี้จะทำอะไรบ้าง วันนี้เรามีเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับวันสงกรานต์หรือประเพณีสงกรานต์ในแต่ละภาคมาฝากค่ะ

                 ประเพณีสงกรานต์ ก็คือประเพณีการขึ้นปีใหม่ของไทยค่ะ เป็นประเพณีโบราณที่แบ่งออกเป็น 3 วัน คือ วันมหาสงกรานต์ วันเนา และวันเถลิงศก โดยช่วงสงกรานต์จะตรงกับช่วงที่ว่างจากการทำงานค่ะ ในแต่ละชุมชนจะมีการละเล่นสนุกสนานรื่นเริงกัน ประเพณีสงกรานต์จึงเป็นประเพณีแห่งการทำบุญ และการรื่นเริงของคนไทยในแต่ละภาคค่ะ ไปดูกันนะคะว่าผู้คนในแต่ละภาค นิยมทำอะไรบ้างในวันสงกรานต์

                 สงกรานต์ภาคกลาง ผู้คนในภาคกลางจะจัดเตรียมอาหารคาวหวาน เพื่อไปทำบุญ ตักบาตร เลี้ยงพระที่วัด มีการบังสุกุล อุทิศผลบุญให้กับบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว มีการปล่อยนกปล่อยปลา สรงน้ำพระพุทธรูปและพระสงฆ์ รดน้ำขอพรจากผู้ใหญ่ในครอบครัว มีการประกวดแข่งขันก่อพระเจดีย์ทราย และเล่นสาดน้ำกันอย่างสนุกสนาน รวมทั้งมีการละเล่นพื้นบ้านและมหรสพ เช่น ลิเก ลำตัด รำวง เพื่อความสนุกสนาน และสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นด้วยค่ะ

                 สงกรานต์ภาคเหนือ ผู้คนในภาคเหนือมักจะตื่นเช้า ทำความสะอาดบ้านเรือน มีการยิงปืนหรือจุดประทัด เพื่อขับไล่สิ่งอัปมงคล แต่งกายด้วยเสื้อผ้าใหม่เพื่อต้อนรับปีใหม่ จัดเตรียมอาหารคาวหวานไปทำบุญที่วัด และแจกจ่ายให้เพื่อนบ้าน มีความเชื่อว่าต้องทำอารมณ์ให้ดี ห้ามโกรธ ห้ามพูดคำหยาบ เพราะจะทำให้เกิดอัปมงคล ไม่เจริญรุ่งเรืองไปตลอดทั้งปี มีการขนทรายเข้าวัด แล้วก่อเป็นพระเจดีย์ทราย ถือเป็นการถวายทานค่ะ มีการทำบุญอัฐิบรรพบุรุษ สรงน้ำพระพุทธรูป พระพุทธเจดีย์ พระบรมธาตุ และพระสงฆ์ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ในครอบครัว แล้วจึงไปเล่นสาดน้ำ ชมขบวนแห่สงกรานต์ มีการละเล่นพื้นเมืองและมหรสพ เช่น การฟ้อนรำต่างๆ ส่วนที่เป็นเอกลักษณ์สำคัญ คือ การทำบุญใจบ้าน หรือสะดือบ้าน ซึ่งก็คือเสากลางหมู่บ้าน เป็นการขับไล่สิ่งอัปมงคลออกไปจากหมู่บ้าน คนในหมู่บ้านจะได้รับความคุ้มครองตลอดปีค่ะ

                 สงกรานต์ภาคอีสาน ผู้คนในภาคอีสานมีความเชื่อว่าช่วงสงกรานต์ห้ามทำงาน ให้ทำบุญและเล่นสนุกสนานเท่านั้น เพื่อความสวัสดีมีโชคชัย หากฝ่าฝืนจะประสบภัยพิบัตินานาประการ ผู้คนจึงพากันไปทำบุญเลี้ยงพระที่วัดตลอด 3 วันค่ะ มีการทำบุญอัฐิบรรพบุรุษ สรงน้ำพระพุทธรูปและพระสงฆ์ ไปเยี่ยมเยียนและรดน้ำดำหัวญาติผู้ใหญ่ ครอบครัวอยู่รวมกันพร้อมหน้า มีการแห่ขบวนรำตรุษ เพื่อเป็นการอวยพรปีใหม่ให้กัน มีการขนทรายเข้าวัดและก่อพระเจดีย์ทราย เล่นสาดน้ำกันสนุกสนาน และมีพิธีทำบุญกลางหมู่บ้าน เพื่อขับไล่สิ่งอัปมงคล และต้อนรับโชคชัยในวันขึ้นปีใหม่เช่นเดียวกับภาคเหนือด้วยค่ะ

                 สงกรานต์ภาคใต้ ผู้คนในภาคใต้มีความเชื่อว่าในช่วงสงกรานต์ จะต้องทำตัวให้ว่างจากกิจการงานทุกอย่าง ไม่จับจ่ายใช้สอยเงินทอง ไม่ทำร้ายคนหรือสัตว์ ไม่พูดปดหรือหยาบคาย และต้องทำจิตใจให้เบิกบานแจ่มใสตลอดทั้ง 3 วัน มีการทำบุญตักบาตรที่วัด ทำพิธีสะเดาะเคราะห์ ทำบุญอัฐิบรรพบุรุษ สรงน้ำพระพุทธรูปและพระสงฆ์ รดน้ำขอพรจากผู้ใหญ่ในครอบครัว นิยมแต่งกายด้วยเสื้อผ้าใหม่เพื่อต้อนรับปีใหม่ มีการก่อพระเจดีย์ทราย เล่นสาดน้ำกัน เช่นเดียวกับภาคอื่นๆ ค่ะ

                 โดยรวมแล้ว แต่ละภาคจะมีกิจกรรมหลักในช่วงสงกรานต์ที่คล้ายคลึงกัน แต่จะแตกต่างกันในเรื่องรายละเอียด ทำให้กลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของแต่ละภาค ซึ่งไม่ว่าจะเป็นสงกรานต์ภาคไหน ก็มีความน่าสนใจไม่แพ้กันเลยค่ะ