เวลาไปไหว้พระ ทำบุญ เคยสังเกตไหมคะ ว่าดอกไม้ที่เราได้เจอบ่อยที่สุดคือดอกอะไร คำตอบของคนส่วนใหญ่ก็คือดอกบัวนั่นเองค่ะ ดอกบัวมีหลายชนิด แต่ดอกบัวชนิดที่เราใช้ไหว้พระ เรียกว่าดอกบัวหลวงค่ะ เราไปทำความรู้จักดอกบัวหลวงกันนะคะ

                 บัวหลวง มีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบเอเชีย เช่น จีน อินเดีย และไทยเรานี่เองค่ะ เป็นพืชล้มลุกที่มีลำต้นอยู่ใต้ดิน ใบเป็นใบเลี้ยงคู่ ก้านใบและก้านดอกมีหนาม ดอกบัวหลวงเป็นดอกเดี่ยวที่มีขนาดใหญ่ มีกลีบดอกจำนวนมากเรียงซ้อนกันหลายชั้น แต่มักจะร่วงง่าย ดอกบัวหลวงมีกลิ่นหอม มีสีขาวและสีชมพู ภายในมีเกสรตัวผู้อยู่ล้อมรอบส่วนที่เป็นรูปกรวยสีเหลืองนวล ซึ่งจะพัฒนาไปเป็นฝักบัวที่มีเม็ดบัวฝังอยู่ และจะกลายเป็นต้นบัวต้นใหม่ต่อไปค่ะ

                 บัวหลวงสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้แทบทุกส่วนเลยนะคะ เช่น นำใบแก่มาเป็นภาชนะห่ออาหาร นำใบอ่อนและสายบัวมาทำอาหาร นำเม็ดบัวมาทำอาหารหรือขนม และนำรากบัวมาต้มเป็นเครื่องดื่ม รวมทั้งยังมีสรรพคุณเป็นสมุนไพรไทยด้วยค่ะ เช่น เม็ดบัวช่วยบำรุงระบบประสาท ไต และเลือด ดีบัวช่วยขยายหลอดเลือดหัวใจ เกสรตัวผู้ใช้ทำยาลม ยาหอม ยาต้ม ก้านบัวช่วยแก้ท้องร่วง รากบัวช่วยแก้ร้อนใน เป็นต้น นอกจากนี้ คนในอดีตยังเคยนำกลีบบัวแห้งมาใช้มวนบุหรี่ และนำใบแก่มาทำยากันยุงอีกด้วย เรียกได้ว่าสารพัดประโยชน์ค่ะ

                 หากลองสังเกต จะเห็นว่าดอกบัวหลวงมีความเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้ามาตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้วค่ะ ในพุทธประวัติมักจะมีเรื่องราวที่เกี่ยวกับดอกบัวหลวง เช่น ตอนประสูติแล้วมีดอกบัวมารองรับ หรือตอนที่หมอชีวกโกมารภัจจ์ปรุงยาจากดอกบัวถวายพระองค์ เป็นต้นค่ะ และที่สำคัญคือ พระพุทธเจ้าได้ทรงใช้ดอกบัว เป็นสัญลักษณ์ในการเปรียบเทียบปัญญาการเข้าใจธรรมะของแต่ละคน ซึ่งเป็นปรัชญาอันลึกซึ้งในทางพุทธศาสนาค่ะ คือ

1. ปัญญาดั่งดอกบัวที่โผล่พ้นสูงเหนือน้ำ จะเบ่งบานทันทีเมื่อต้องแสงอาทิตย์ หมายถึง คนที่สามารถเข้าใจธรรมะได้ตั้งแต่หัวข้อ

2. ปัญญาดั่งดอกบัวที่โผล่พ้นเสมอน้ำ จะบานในวันรุ่งขึ้น หมายถึง คนที่เข้าใจธรรมะเมื่อได้ฟังความขยายของหัวข้อนั้น

3. ปัญญาดั่งดอกบัวที่กำลังจะโผล่พ้นน้ำ และจะบานในสักวันหนึ่ง หมายถึง คนที่ต้องแนะนำต่อไปอีกเรื่อยๆ เพื่อให้เข้าใจในธรรมะนั้น

4. ปัญญาดั่งดอกบัวที่จมอยู่ใต้น้ำ ไม่มีโอกาสโผล่พ้นน้ำเพื่อเบ่งบาน หมายถึง คนที่ไม่สามารถเข้าใจธรรมะได้เลย

                 เพราะความเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้านั่นเองค่ะ ที่ทำให้ดอกบัวหลวงมีความสำคัญ และกลายเป็นดอกไม้ประจำศาสนาพุทธ นิยมใช้ในการบูชาพระรัตนตรัย อันได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ อยู่เสมอค่ะ