เทศกาลกินเจเป็นช่วงเวลาแห่งการละเว้นการกินเนื้อสัตว์ มาดูกันสิว่าในช่วงกินเจเราจะกินอะไรทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ได้บ้าง แหล่งโปรตีนที่สามารถหากินได้ง่าย ได้แก่
เต้าหู้
ถือเป็นอาหารที่มีโปรตีนมาก เพียงครึ่งถ้วยก็มีโปรตีนมากถึง 15-20 กรัม และให้แคลเซียมได้ถึง 100-350 มิลลิกรัม แถมยังเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงอีกด้วย และยังสามารถนำมาดัดแปลงทำอาหารได้แทบทุกชนิด
นมถั่วเหลือง
นมถั่วเหลือง 8 ออนซ์ (240 มล.) มีปริมาณโปรตีนถึง 8 กรัม โดยนมถั่วเหลืองจะให้พลังงาน 100 แคลอรี่ต่อ 1 ถ้วย จึงควรเลือกนมถั่วเหลืองที่หวานน้อย
โปรตีนเกษตร
ปัจจุบันพ่อค้าแม่ค้าได้สร้างสรรค์สารพัดเมนูอาหารเจ ที่นำโปรตีนเกษตรมาแปรรูปเป็นเนื้อไก่ เนื้อเป็ด หรือเนื้อหมู จนมองแทบไม่ออกเลยว่าเป็นอาหารเจ โปรตีนเกษตรนี้ทำมาจากแป้งถั่ว เช่น ถั่วเหลือง และอาจสกัดไขมันออกด้วย โปรตีนเกษตรเพียงครึ่งถ้วยนั้นให้โปรตีนมากถึง 36 กรัม
ถั่วเปลือกแข็งและเนยถั่ว
ถั่วเปลือกแข็งอุดมไปด้วยโปรตีน แต่ก็มีแคลอรี่สูงเหมือนกัน เช่น ถั่วลิสง ถั่ววอลนัท ถั่วอัลมอนด์ เม็ดมะม่วงหิมพานต์ แมคคาเดเมีย และถั่วพิสตาชิโอ เพียง 1 ออนซ์ (28 กรัม) มีโปรตีนถึง 5-6 กรัม แต่มีแคลอรี่ถึง 160 แคลอรี่ ดังนั้นควรเลือกถั่วที่ผ่านการปรุงแต่งน้อยที่สุด โดยเฉพาะพวกถั่วอบเกลือนั้นควรเลี่ยง หรืออาจจะเลือกทานเป็นเนยถั่วก็ได้ แต่ก็ไม่ควรเลือกเนยถั่วที่เติมน้ำมันไฮโดรเจนและน้ำตาลในปริมาณมาก เพราะจะทำให้อ้วนได้
ถั่วที่เป็นฝักหรือเป็นเมล็ด
ถั่วฝักยาว ถั่วพู ถั่วแดง ฯลฯ อุดมไปด้วยโปรตีนในปริมาณที่สูงมาก เช่น ถั่วแดงเพียงสองถ้วยมีปริมาณโปรตีนถึง 26 กรัม จึงทำให้ถั่วกลายเป็นอาหารที่คนนิยมในช่วงเทศกาลกินเจ
ถั่วลันเตา
ถั่วลันเตาเป็นอาหารในตระกูลถั่วที่มีโปรตีนจากพืชสูง ถั่วลันเตา 1 ถ้วยมีโปรตีนถึง 7.9 กรัม ซึ่งเทียบเท่ากับปริมาณของนมหนึ่งถ้วยเลยทีเดียว
ถั่วแระญี่ปุ่น
ถั่วแระญี่ปุ่นเป็นถั่วที่มีปริมาณโปรตีนสูงมาก โดยถั่วแระญี่ปุ่นต้มเพียงครึ่งถ้วยมีปริมาณโปรตีนถึง 8.4 กรัม อาจจะทานเป็นของว่าง หรือใส่ลงในสลัดก็อร่อยได้ค่ะ
งาและเมล็ดทานตะวัน
งาและเมล็ดทานตะวันเป็นธัญพืชที่อุดมไปด้วยโปรตีนและไขมันที่ดีต่อสุขภาพ เมล็ดทานตะวันมีปริมาณโปรตีนสูงที่สุด คือ 7.3 กรัม ต่อ 1/4 ถ้วย ส่วนงามีปริมาณโปรตีน 5.4 กรัม ต่อ 1/4 ถ้วย ซึ่งถือว่าสูงมากเมื่อเทียบกับธัญพืชชนิดอื่น ๆ
เห็ด
เห็ดถือเป็นแหล่งโปรตีนที่ดีไม่แพ้เนื้อสัตว์และถั่ว แม้ปริมาณจะไม่มากเท่าเนื้อสัตว์ แต่เห็ดมีกรดอะมิโนจำเป็นที่ร่างกายต้องการครบถ้วน เมื่อเทียบกับผักชนิดอื่น และที่สำคัญเห็ดยังเป็นแหล่งที่ดีของวิตามิน แร่ธาตุ รวมทั้งธาตุเหล็ก และซีลีเนียมซึ่งมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วย
ผักใบเขียวนานาชนิด
ผักบางชนิดมีปริมาณกรดอะมิโนจำอยู่พอสมควร เช่น บรอกโคลี 1 ถ้วย มีโปรตีนมากถึง 8.1 กรัม ส่วนผักโขม 1 ถ้วยมีโปรตีน 2.1 กรัม ดังนั้นการทานผักหลากหลายชนิด ก็จะได้รับโปรตีนในปริมาณที่เหมาะสมเช่นกัน แต่ถ้าจะให้ได้ประโยชน์สูงสุด ควรเลือกทานเป็นผักสดหรือลวก มากกว่าการผัดที่ใช้น้ำมัน นอกจากนี้ ผักใบเขียวยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ และไฟเบอร์ที่ดีต่อหัวใจอีกด้วย
เห็นแล้วใช่ไหมคะว่า ช่วงกินเจแม้จะไม่ได้รับโปรตีนจากเนื้อสัตว์ แต่เราก็ยังสามารถได้รับโปรตีนจากผักหรือพืชตระกูลถั่วชนิดต่าง ๆ ได้อย่างเพียงพอ สำคัญตรงที่รู้จักเลือกกินอย่างถูกหลัก เพื่อให้ได้สารอาหารครบถ้วนและสมดุลค่ะ