เมืองไทยเป็นเมืองพุทธที่นับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์มากมาย นอกจากพระพุทธรูปแล้วก็ยังมีเทวรูป เทวดา เทพารักษ์ หรือเทพเจ้าต่าง ๆ รวมอยู่ในความเชื่อของคนไทยด้วย และที่สำคัญที่สุดคือสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ซึ่งเคารพบูชาในฐานะผู้ปกป้องคุ้มครองประเทศไทยที่เรารู้จักกันในชื่อ "พระสยามเทวาธิราช"

          พระสยามเทวาธิราชในความเชื่อของคนไทยเป็นเทวดาที่คอยดูแลปกปักรักษา ปกป้องคุ้มครองประเทศไทยและประชาชนในประเทศให้ร่มเย็นเป็นสุข พระสยามเทวาธิราชเกิดขึ้นครั้งแรกในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 และอยู่ในฐานะสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองไทยมาจนถึงปัจจุบัน

          เรื่องราวที่เป็นต้นเหตุการสร้างพระสยามเทวาธิราชนั้นมาจากพระราชดำริของรัชกาลที่ 4 ซึ่งพระองค์ทรงเชื่อว่าประเทศไทยหรือประเทศสยามในสมัยพระองค์นั้นมีเทพยดาองค์ใดองค์หนึ่งคอยพิทักษ์รักษาอยู่ เนื่องจากมีเหตุการณ์ที่เมืองไทยเกือบจะเสียเอกราชหลายครั้ง แต่ก็จะมีเหตุให้รอดพ้นได้เสมอมา ด้วยเหตุนี้พระองค์จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างรูปเทวดาองค์นั้นขึ้นไว้เคารพบูชา

          รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้า ฯ ให้พระองค์เจ้าดิษฐวรการ ซึ่งเป็นนายช่างเอกเป็นผู้ปั้นรูปเทพองค์นี้ขึ้นมา เป็นเทวรูปยืน ทรงเครื่องกษัตริยาธิราช ทรงฉลองพระองค์อย่างเทพารักษ์ ทรงสวมมงกุฎเป็นเครื่องศิราภรณ์ ทรงพระแสงขรรค์ในพระหัตถ์ขวา และพระหัตถ์ซ้ายยกขึ้นจีบเสมอพระอุระ หล่อด้วยทองคำสูง 8 นิ้ว โดยประดิษฐานอยู่ในซุ้มเรือนแก้วที่มีลักษณะคล้ายวิมานแบบเก๋งจีน และทรงถวายพระนามว่า "พระสยามเทวาธิราช" 

          ในปัจจุบันพระสยามเทวาธิราชประดิษฐานอยู่ในพระวิมานกลาง พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ในพระบรมมหาราชวัง โดยมีพิธีบวงสรวงในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 ของทุกปี

          นอกจากนี้ยังมีความเชื่อกันว่าพระสยามเทวาธิราชนั้นจะผลัดเปลี่ยนกันเป็นวาระ ซึ่งเทวดาที่มาทำหน้าที่พระสยามเทวาธิราชก็คืออดีตพระมหากษัตริย์พระองค์ต่าง ๆ ของไทยนั่นเอง