พระพุทธสิหิงค์เป็นหนึ่งในพระพุทธรูปโบราณที่มีการสร้างขึ้นหลายองค์ ทุกองค์เป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะงดงาม มีความศักดิ์สิทธิ์ และมีผู้คนเคารพศรัทธาเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีตำนานเล่าถึงเรื่องราวขององค์พระพุทธสิหิงค์ และยังเป็นประเด็นให้นักวิชาการศึกษากันว่าองค์ใดคือองค์จริง

          พระพุทธสิหิงค์ที่มีการสร้างขึ้นไปไว้ในที่ต่างๆ ที่สำคัญๆ ได้แก่ พระพุทธสิหิงค์ที่ประดิษฐานอยู่ที่พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ กรุงเทพฯ รูปแบบศิลปะสุโขทัยอิทธิพลศิลปะลังกา พระพุทธสิหิงค์ที่วัดพระสิงห์ จ.เชียงใหม่ รูปแบบศิลปะเชียงแสนสิงห์หนึ่ง และพระพุทธสิหิงค์ที่หอพระพุทธสิหิงค์ จ.นครศรีธรรมราช รูปแบบศิลปะสกุลช่างนครศรีธรรมราช ซึ่งสององค์หลังเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยทั้งสององค์ แตกต่างจากองค์ที่กรุงเทพฯ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ แต่ทั้งสามองค์ก็ถือว่าเป็นพระพุทธสิหิงค์องค์จริงเช่นกัน เพราะเป็นพระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมืองของตน และเป็นพระพุทธรูปสำคัญของประเทศไทยด้วย

          สำหรับพระพุทธสิหิงค์ที่พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ หล่อสำริดหุ้มทอง เป็นรูปแบบศิลปะสุโขทัยอิทธิพลศิลปะลังกา ประดิษฐานอยู่ ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร กรุงเทพมหานคร

          ตามตำนานเล่ากันว่าพระเจ้าสีหฬะ กษัตริย์แห่งลังกาทวีปทรงสร้างขึ้นเมื่อปีพ.ศ. 700 ต่อมาได้มีผู้ขอไปถวายพระร่วงแห่งกรุงสุโขทัย จากนั้นเมื่อกรุงสุโขทัยตกเป็นเมืองขึ้นของกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 จึงได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานอยู่ที่กรุงศรีอยุธยา ต่อมามีผู้นำไปไว้ที่เมืองกำแพงเพชรและเชียงราย และเมื่อพระเจ้าแสนเมืองมา เจ้านครเชียงใหม่ ยกทัพไปตีเมืองเชียงรายได้ จึงได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่เมืองเชียงใหม่พร้อมกับพระแก้วมรกต จากนั้นในปีพ.ศ. 2205 สมเด็จพระนารายณ์มหาราชตีเมืองเชียงใหม่ได้ จึงอัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่วัดพระศรีสรรเพชญ์ พระพุทธสิหิงค์จึงอยู่คู่กรุงศรีอยุธยามาเป็นเวลานานถึง 105 ปี

          ต่อมาเมื่อครั้งเสียกรุงศรีอยุธยาแก่พม่าในปีพ.ศ. 2310 ชาวเชียงใหม่จึงได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์กลับไปที่เชียงใหม่อีกครั้ง และเมื่อปีพ.ศ. 2338 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชก็โปรดให้อัญเชิญลงมายังกรุงเทพมหานคร โดยประดิษฐานอยู่ ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ ในพระราชวังบวรสถานมงคล ซึ่งกลายเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนครในปัจจุบัน โดยในช่วงเทศกาลสงกรานต์ก็จะมีการอัญเชิญองค์พระพุทธสิหิงค์ออกมาให้ประชาชนได้สักการะและสรงน้ำกันเป็นประจำทุกปี

          ทั้งหมดนี้คือตำนานที่มาของพระพุทธสิหิงค์ ซึ่งนักวิชาการที่ศึกษาเรื่องนี้ได้ลงความเห็นกันว่า องค์พระพุทธสิหิงค์น่าจะสร้างขึ้นในประเทศไทยไม่ใช่ลังกาตามที่ตำนานกล่าวไว้ แต่อย่างไรก็ตามพระพุทธสิหิงค์ก็จัดเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของไทย ถึงแม้จะมีหลายองค์ แต่ทุกองค์ก็ได้รับความเคารพศรัทธา และมีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากันค่ะ